Medikal Maske Çeşitleri

Covid’in yarattığı pandemi her ne kadar Türkiye nezdinde gündem olmaktan çıkmış gibi görünse de artan vaka sayıları tekrar çarpıcı bir noktaya doğru ilerlediğimizin habercisi. Bir yandan da adı yeni yeni dillendirilmeye başlayan “Maymun çiçeği” salgını da tıp dünyasında yeni bir pandemi dalgasının ayak sesleri olarak nitelendiriliyor. İster Covid, ister “Maymun Çiçeği”, ister herhangi bir biyolojik virüs; adı fark etmeksizin bu tarz virüslerden sakınmanın ve yayılmayı önlemenin en basit ve temel kuralı ise cerrahi maske kullanımı. Corona virüs pandemisinin başlangıcıyla pik yapan cerrahi maske kullanımı, doğal olarak üretim anlamında da zirveyi getirdi. 2020 senesinde, pandeminin en yoğun zamanlarında bir Türk şirketi, ayda 1.5 milyar maske üretirken bu sayı yıl sonuna doğru aylık 2 milyarı aştı. Maske üretimine bağlı olarak ihracat ve ithalat rakamları da her sene rekorlar tazelemeye devam ediyor. Peki bu kadar yoğun rağbet gören cerrahi maske aslında tam olarak nedir? Nasıl kullanılır? Ebat, kalınlık vb. segmentler bakımından bir maske tam olarak nasıl olmalıdır? İçeriğin devamında hep birlikte inceleyelim.

Cerrahi maske nedir?

En basit tanımıyla cerrahi maske, ağız ve burun gibi 2 solunum organını zararlı partiküllerden korumaya yarayan araçtır. Adını almış olduğunu cerrahi kelimesi ise tesadüf değildir zira doktor, hemşire, asistan gibi sağlık birimlerinin bir cerrahi (tıbbi) işleme girmeden önce de maske taktığını bilmekteyiz. Cerrahi maskeyi tipik bir maskeden ayıran en önemli fark ise, yüz odaklı olarak değil, tamamen sağlıksal sebeplerle ağız ve yüzü tam manasıyla kapatmaları için üretilmeleridir.

Cerrahi maske nasıl kullanılmalıdır?

Cerrahi maske kullanımının başlıca amacı dışarıdan vücuda sızabilecek zararlı maddeleri engellemek olduğundan, kullanım esnasında muhakkak ağız ve burnunuzu tam olarak kapattığından emin olmalısınız. Kullanmadan önce el ve yüz hijyeninize dikkat etmek, hem solunum yoluyla bulaşabilen hastalıklar hem de sivilce, siğil gibi gibi deri hastalıklarına davetiye çıkarmamak adına yararınıza olacaktır. Artık maskeyi takmaya hazır olduğunuzda, maskenin iç beyaz kısmının yüzünüze bakması, siyah ya da diğer renklerde olabilecek dış kısmı ise dışarıya bakmalıdır. Hem yüzünüze rahatsızlık vermemesi, hem de ağız ve burnunuzu tam teşekküllü bir şekilde koruması açısından maskenin yüzünüzü tam manasıyla kapattığından emin olun.

Cerrahi maske nasıl olmalıdır? En iyi cerrahi maske

Cerrahi maske seçerken en çok dikkat etmeniz gereken şey, sizi ne kadar koruyacağıdır. Ortada sağlık gibi bir durum söz konusuyken rengi, tasarımı, logosu, marka adı gibi belirli kriterler yüzünden maske seçmemelisiniz. Maske seçiminde maskenizin kalınlığı, kaç katmandan oluştuğu, rahatlığı gibi temel kriterlerin yanında özen göstermenizi icap eden bazı ince nüanslar da vardır. Örneğin maskenizin meltblown diye tabir edilen orta katman çeşidini içermesi, N95 tipi maske alacakken ventilli modeller yerine ventilsiz modellere yönelinmesi, tip2r gibi sertifikaların onayını almış çeşitlerin tercih edilmesi en iyi cerrahi maske sorusunu cevaplayan bazı önemli hususlardır.

Medikal maske çeşitleri nelerdir?

Hemen her üründe olduğu gibi medikal maskelerin de birçok çeşidi bulunmaktadır. Bunları kategorisel olarak sıralayıp inceleyecek olursak:

Cerrahi maske: Yukarıdaki paragraflarda detaylı olarak açıkladığımız maske çeşidir. Diğer maskelere göre daha çok üretilirler, daha kolay bulunurlar. Cerrahi maskeler dışardan gelen partikülleri tam olarak bloklayamasa da, ağızdan ve burundan çıkabilecek mikropları tutmada oldukça işlevseldir.

Respirator: Diğer maske türlerine göre ender olarak, birkaç üretici tarafından üretilen ve diğer maske türlerine karşı daha az bulunan maske çeşitlerinden biri de respiratordur. Respiratorler, hem sağlıklı kişiye tam koruma sağlayarak, hem de hasta olan kişinin olası yayılmacılığını önleyerek üst düzey koruma sağlar. Bazı respiratorlerde maske takan kişinin ekstra olarak nefes almasını kolaylaştırıp rahatlamasını sağlayan valfler de bulunur. Böylece içerdeki hava, gaz (oksijen) rahatlıkla dışarı atılır. N95, FFP3 gibi maskeler bu gruba dahildir.

Bez maske: Tüm medikal maske çeşitleri içerisinde sağlık bazında en az korumayı sağlayan maske çeşididir. Genellikle modaya uygun olması, rahat kullanım, tekrar yıkanıp kullanılabilmeleri gibi sebeplerle tercih edilen bez maskeler, her ne kadar sağlık bakımından diğer maske çeşitlerine göre dezavantajlı olsalar da, en azından salya, hapşırık gibi reaksiyonları önlemede ve olası virüslerin karşı tarafa geçmesine mani olmada başarılıdır.